Powered By Blogger

Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2016

ΤΟ ΔΕΛΤΑ ΤΟΥ ΙΛΙΣΟΥ - Ένας υγροβιότοπος σβήνει... Να κηρυχθεί "Φυσικό Πάρκο"

ΤΟ ΔΕΛΤΑ ΤΟΥ ΙΛΙΣΟΥ  

Ένας υγροβιότοπος σβήνει...
 
Να κηρυχθεί "Φυσικό Πάρκο"
Θα φανταζόσασταν ποτέ ότι στο Δέλτα του Ιλισού, με φόντο το καθ' όλα αστικό τοπίο, ζευγαρώνουν θαλάσσιες χελώνες;
Το Δέλτα που σχηματίζει ο ποταμός Ιλισός αποτελεί ένα πολύ σημαντικό καταφύγιο για πάνω από 130 είδη πουλιών. Ανάμεσα σε αυτά συναντά κανείς ερωδιούς, αλκυόνες, χαλκόκοτες, και γεράκια.
Σε πείσμα του εχθρικού περιβάλλοντος της ανθρώπινης τσιμεντούπολης, με τη ρύπανση και τα μπάζα να τους καταδιώκουν, οι υγρότοποι της Αττικής επιμένουν και - προς το παρόν - αντέχουν.

Δέλτα Ιλισού

«Πρώην υγρότοπος, σήμερα "μπαζότοπος", αλλά έχει ακόμη την καναλοποιημένη εκβολή του Ιλισού και δέχεται σημαντικό πέρασμα μεταναστευτικών πουλιών. Εδώ τραγουδούν κατσουλιέρηδες και ποταμοσφυριχτές, κολυμπούν ακόμη σμήνη από πάπιες και γλάρους και έχει θαυμάσιο ηλιοβασίλεμα».

Ένας υγροβιότοπος μιας άλλης εποχής, δεν θυμίζει σε τίποτα αυτό που βλέπουμε σήμερα. Τα όριά του από το Δέλτα Φαλήρου ως το στάδιο Ειρήνης και Φιλίας με κύριο κορμό τις εκβολές του Ιλισού ποταμού, έσφυζαν από ζωή δεκαετίες πριν. Εδώ μπορούσες να δεις διαφορετικά είδη πουλιών (κυρίως παρυδάτια) και σε μεγάλους αριθμούς, ιδιαίτερα κατά τους μήνες μετανάστευσής τους.
 
 
Ιλισός ποταμός
Ο Ιλισός ήταν το μεγαλύτερο ποτάμι που διέσχιζε την Αθήνα. Ξεκινούσε από τον Υμηττό, για να καταλήξει στην θάλασσα. Παλιά ήταν ανοικτό. Σήμερα, κυλάει εξ ολοκλήρου υπογείως, για να καταλήξει μετά στην Καλλιθέα και τη θάλασσα. Οι αρχαίοι Αθηναίοι θεωρούσαν τον Ιλισό, ιερό και στις όχθες τελούνταν τα Μικρά Μυστήρια, τα Ελευσίνια και οι Διονυσιακές τελετουργίες.

 

Υγρότοποι στην Αττική

Παρά τις σημαντικές υπηρεσίες που προσφέρουν, οι υγρότοποι (υγροβιότοποι) στην Αττική είναι αν όχι ανεπιθύμητοι, στην καλύτερη περίπτωση παραμελημένοι. Η πρώτη «επίσημη» και θεσμοθετημένη αναγνώρισή τους έγινε μόλις πρόσφατα.
Το 2014 με το Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνα - Αττική 2021 πολλοί από τους υγροτόπους που προσδιόρισαν, και αξιολόγησαν οι ερευνητές, οριοθετήθηκαν για πρώτη φορά με νόμο και κάποιοι τέθηκαν υπό προστασία.
Αυτό ήταν ένα πρώτο σημαντικό βήμα, όμως χρειάζονται και άλλα, ακόμη σημαντικότερα. Αν δεν θέλουμε να χάσουμε διά παντός αυτά τα εύθραυστα οικοσυστήματα, τα επόμενα βήματα πρέπει να επικεντρωθούν στην οικολογική αποκατάστασή τους και δεν πρέπει να αργήσουν.


Οι εκβολές του Ιλισού πριν από πολλά χρόνια.

Στη συλλογή του Ζωολογικού Μουσείου της Αθήνας υπάρχει υλικό από το 1858 -1920. Εδώ μπορεί να δει κανείς βαλσαμωμένα πουλιά από το Φαληρικό Δέλτα, όπως υδρόβια (Αγριόχηνες, Πάπιες, Κύκνοι, Πελεκάνοι) και παρυδάτια (Τουρλιά, Τρύγγες, Σκαλίδρες).

Σήμερα στην εκβολή του Ιλισού, ανάμεσα στο Μοσχάτο και τις Τζιτζιφιές, διατηρείται μικρό υπόλειμμα από τον μεγάλο υγρότοπο που κάλυπτε κάποτε την περιοχή.

Η εκβολή του Ιλισού είναι ένας σημαντικός σταθμός για τα πουλιά κατά τη διάρκεια της αποδημίας τους. Στην περιοχή, κατά καιρούς, έχουν καταμετρηθεί από διάφορους ορνιθολόγους 120 είδη πουλιών, μερικά από τα οποία μάλιστα είναι πολύ σπάνια σήμερα στην Αττική.

Έχουν παρατηρηθεί πολλά Χαραδριόμορφα, Ποταμοσφυρίκτες (Charadrius dubius), Κορμοράνοι, Αλκυόνες (Alcedo atthis), Τσικνιάδες, Χήνες, Στρουθιόμορφα, και Αρπακτικά ακόμη.

Το Δέλτα του Ιλισού πρέπει σήμερα να κηρυχθεί "Φυσικό Πάρκο", γιατί εκτός από το ότι βρίσκουν σ`αυτό καταφύγιο πολλά είδη πουλιών, ο τόπος προσφέρεται και για ορνιθολογικές παρατηρήσεις.

Παλαιότερα, στις αρχές του αιώνα, στο Φαληρικό Δέλτα, φύτρωναν στις αμμοθίνες, σύμφωνα με τον HaIacsy, πάνω από 250 είδη φυτών, μεταξύ των οποίων και ένα πολύ σπάνιο λουλούδι, ο Θαλάσσιος Κρίνος ή Κρίνος του Φαλήρου (Pancratium maritimum).
 

Εκβολές  Ιλισού – Παρατηρητής Ορνιθολογικής – Νοέμβριος 2015

Στον Ιλισό η κάθοδος εκατοντάδων Καστανοκέφαλων Γλάρων και η εύκολη επικράτησή τους αριθμητικά έναντι των Ασημόγλαρων, η αύξηση των Κορμοράνων και η παρουσία των εντυπωσιακών, Χειμωνογλάρονων έδωσαν μια άλλη εικόνα.
Εκεί έγινε η σπανιότερη παρατήρηση μέχρι τώρα στους αστικούς αυτούς υγρότοπους: παρατηρώντας και φωτογραφίζοντας τις βουτιές των Χειμωνογλάρονων, ένα Λαμπροβούτι πέρασε μπροστά μου.
Επίσης αξιοσημείωτη ήταν η παρατήρηση συνολικά αρπακτικών από τρία είδη: τρία Βραχοκιρκίνεζα, μια Γερακίνα και ένα Ξεφτέρι που επιτιθόταν σε κοπάδι Ψαρονιών.

Η εκβολή του Ιλισού είναι από τους ελάχιστους υγρότοπους και συγκεντρώνει πλήθη πουλιών την άνοιξη και το χειμώνα. Πολλά από αυτά ανήκουν σε σπάνια και απειλούμενα είδη, που δε βρίσκουν αλλού τόπο για στάση και ξεκούραση.

Μέσα στα ρηχά, ευτροφικά νερά της εκβολής και στο διπλανό θαλάσσιο χώρο αφθονούν τα κεφαλόπουλα, καθώς η εκβολή λειτουργεί σαν φυσικό ιχθυοτροφείο και παρέχει προστασία από αρπακτικά ψάρια και τροφή μέσα στη λάσπη του ποταμού. Εδώ συγκεντρώνονται εντυπωσιακά ψαροφάγα πουλιά, όπως ερωδιοί, κορμοράνοι, βουτηχτάρες και γλαρόνια.

Η εκβολή του Ιλισού στο Φαληρικό Όρμο είναι η πλουσιότερη σε είδη πουλιών τοποθεσία του Λεκανοπεδίου.

Τα πουλιά που ξεκουράζονται στην μικρή εκβολή μας υπενθυμίζουν ότι δεν είμαστε οι μόνοι που έχουν ανάγκη από τη φύση, έστω και αν αυτή είναι περιορισμένη στην άκρη της πόλης.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου